1. Meganisme van aksie
Glukagon-agtige peptied-1 (GLP-1)is 'ninkretienhormoonafgeskei deur derm L-selle in reaksie op voedselinname. GLP-1 reseptoragoniste (GLP-1 RA's) boots hierdie hormoon se fisiologiese effekte na deur verskeie metaboliese weë:
-
Aptytonderdrukking en vertraagde maagontlediging
-
Werk op die hipotalamiese versadigingsentrums (veral POMC/CART-neurone) in, wat honger verminder.
-
Stadige maaglediging, wat die gevoel van volheid verleng.
-
-
Verbeterde insulienafskeiding en verminderde glukagonvrystelling
-
Stimuleer pankreatiese β-selle om insulien op 'n glukose-afhanklike wyse af te skei.
-
Onderdruk glukagon-afskeiding, wat beide vastende en postprandiale glukosevlakke verbeter.
-
-
Verbeterde Energiemetabolisme
-
Verhoog insuliengevoeligheid en bevorder vetoksidasie.
-
Verminder hepatiese vetsintese en verbeter lipiedmetabolisme.
-
2. Belangrike GLP-1-gebaseerde gewigsverliesmiddels
| Dwelm | Hoofaanduiding | Administrasie | Gemiddelde gewigsverlies |
|---|---|---|---|
| Liraglutied | Tipe 2-diabetes, vetsug | Daaglikse inspuiting | 5–8% |
| Semaglutied | Tipe 2-diabetes, vetsug | Weeklikse inspuiting / oraal | 10–15% |
| Tirzepatide | Tipe 2-diabetes, vetsug | Weeklikse inspuiting | 15–22% |
| Retatrutide (in proewe) | Vetsug (nie-diabeties) | Weeklikse inspuiting | Tot 24% |
Tendens:Geneesmiddelevolusie vorder van enkele GLP-1-reseptoragoniste → dubbele GIP/GLP-1-agoniste → drievoudige agoniste (GIP/GLP-1/GCGR).
3. Groot Kliniese Proewe en Resultate
Semaglutied – STEP-proewe
-
STAP 1 (NEJM, 2021)
-
Deelnemers: Volwassenes met vetsug, sonder diabetes
-
Dosis: 2.4 mg weekliks (subkutaan)
-
Resultate: Gemiddelde liggaamsgewigvermindering van14.9%na 68 weke teenoor 2.4% met placebo
-
~33% van die deelnemers het ≥20% gewigsverlies behaal.
-
-
STAP 5 (2022)
-
Het volgehoue gewigsverlies oor 2 jaar en verbeterings in kardiometaboliese risikofaktore getoon.
-
Tirzepatide – SURPASS & SURPASS Programme
-
OORWINNING-1 (NEJM, 2022)
-
Deelnemers: Volwassenes met vetsug, sonder diabetes
-
Dosis: 5 mg, 10 mg, 15 mg weekliks
-
Resultate: Gemiddelde gewigsverlies van15–21%na 72 weke (dosisafhanklik)
-
Byna 40% het ≥25% gewigsvermindering behaal.
-
-
SURPASS-proewe (Diabetiese bevolking)
-
HbA1c-verlaging: tot2.2%
-
Gelyktydige gemiddelde gewigsverlies van10–15%.
-
4. Bykomende gesondheids- en metaboliese voordele
-
Vermindering inbloeddruk, LDL-cholesterol, entrigliseriede
-
Vermindervisceraleenlewervet(verbetering in NAFLD)
-
Laer risiko vankardiovaskulêre gebeure(bv. myokardinfarkt, beroerte)
-
Vertraagde progressie van prediabetes na tipe 2-diabetes
5. Veiligheidsprofiel en oorwegings
Algemene newe-effekte (gewoonlik lig tot matig):
-
Naarheid, braking, opgeblasenheid, hardlywigheid
-
Verlies aan eetlus
-
Verbygaande gastroïntestinale ongemak
Waarskuwings / kontraindikasies:
-
Geskiedenis van pankreatitis of medullêre skildklierkarsinoom
-
Swangerskap en borsvoeding
-
Geleidelike dosis titrasie word aanbeveel om verdraagsaamheid te verbeter
6. Toekomstige Navorsingsrigtings
-
Volgende generasie multi-agoniste:
-
Drievoudige agoniste wat GIP/GLP-1/GCGR teiken (bv.Retatrutide)
-
-
Mondelinge GLP-1 formulerings:
-
Hoë dosis orale semaglutied (tot 50 mg) word geëvalueer
-
-
Kombinasieterapieë:
-
GLP-1 + insulien of SGLT2-inhibeerders
-
-
Breër metaboliese aanduidings:
-
Nie-alkoholiese vetterige lewersiekte (NAFLD), polisistiese ovariumsindroom (PCOS), slaapapnee, kardiovaskulêre voorkoming
-
7. Gevolgtrekking
GLP-1-gebaseerde middels verteenwoordig 'n paradigmaverskuiwing van diabetesbeheer na omvattende metaboliese en gewigsbestuur.
Met agente soosSemaglutiedenTirzepatide, nie-chirurgiese gewigsverlies van meer as 20% het haalbaar geword.
Daar word verwag dat toekomstige multireseptoragoniste die doeltreffendheid, duursaamheid en kardiometaboliese voordele verder sal verbeter.
Plasingstyd: 11 Okt 2025
